Thị trấn Thuận Châu là trung tâm hành chính chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội của huyện Thuận Châu. Trong những năm qua, huyện Thuận Châu đã tập trung nhiều nguồn lực vào phát triển đô thị tạo sự chuyển biến tích cực, thay đổi diện mạo đô thị theo hướng hiện đại, bền vững, hạ tầng đô thị tương đối khang trang, hệ thống giao thông phát triển khá đồng bộ, các tuyến phố chính đã được đầu tư. Kinh tế phát triển đa dạng, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày một được nâng cao. Thị trấn Thuận Châu hiện nay là đô thị loại V. Theo kế hoạch huyện Thuận Châu phấn đấu xây dựng thị trấn Thuận Châu đạt đô thị loiaj IV vào năm 2025.
Vị trí lập quy hoạch chung bao gồm toàn bộ địa giới hành chính thị trấn Thuận Châu hiện nay, một phần xã Chiềng Ly và xã Phổng Lăng. Phía Đông giáp xã Thôm Mòn; phía Tây giáp xã Phổng Lăng; phía Nam giáp xã Chiềng Bôm và xã Púng Tra, phía Bắc giáp xã Chiềng Ly và xã Tông Lạnh…

Để xây dựng hoàn thiện xây dựng thị trấn Thuận Châu đáp ứng đủ các tiêu chí của đô thị loại IV UBND huyện Thuận Châu lập quy hoạch tổ chức lại không gian đô thị đảm bảo các tiêu chí của đô thị loại IV, phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay cũng như định hướng phát triển lâu dài trong tương lai. Phù hợp với định hướng Quy hoạch tỉnh Sơn La thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050.
Quy mô Quy hoạch chung thị trấn Thuận Châu sẽ bao gồm phần diện tích theo ranh giới hành chính hiện tại và phần diện tích mở rộng tại xã Chiềng Ly và xã Phổng Lăng tổng diện tích nghiên cứu khoảng 1.820ha.
Thị trấn Thuận Châu kéo dài khoảng 4-5km dọc theo Quốc lộ 6. Địa hình thon và hẹp, xung quanh bao bọc bởi nhiều dãy núi cao. Địa hình thị trấn dốc từ hướng Đông Bắc xuống Tây Nam. Cao độ trung bình khoảng 560-570m, cao nhất 620m, thấp nhất 550m. Điểm thấp nhất là ở đầu thị trấn về phía Thành phố Sơn La có cao độ khoảng 530,5m. Độ dốc trung bình toàn khu vực nghiên cứu khoảng 5-10%.
Về điều kiện tự nhiên Thị trấn, bao bọc xung quanh là nhiều dãy núi cao nên khí hậu vừa mang tính nhiệt đới gió mùa, vừa mang tính lục địa. Có con Suối Muội nằm ở phía Tây Nam là con suối chính chảy dọc qua thị trấn, cung cấp nước tưới tiêu cho đồng ruộng xung quanh.
Phần lớn diện tích khu vực quy hoạch là đất dân cư và một số công trình công cộng, giáo dục, cơ quan hành chính của huyện. Bên cạnh đó có một phần diện tích là các bản người Thái, mang mầu sắc đặc trưng của vùng rừng núi Tây Bắc, có thể được khai thác để phát triển thành một đô thị với bản sắc riêng.
Về kinh tế thị trấn Thuận Châu là nơi tập trung đầu mối kinh tế cao nhất của huyện, nên người dân từ nhiều vùng xung quanh thường về đây trao đổi, mua bán hàng hoá lương thực. Nền kinh tế, mức độ đầu tư, độ tập trung, tính đô thị hoá ở mức khá nhất trong toàn huyện. Trong những năm qua, cùng với sự khởi sắc của nền kinh tế toàn huyện nói chung, Thị trấn đã có nhiều biến đổi khả quan, tốc độ tăng trưỏng kinh tế đạt khá. Đời sống của đại bộ phận nhân dân đã được cải thiện đáng kể. Các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng đã và đang được cấp có thẩm quyền xem xét phê duyệt.
Quy hoạch chung thị trấn Thuận Châu, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La đến năm 2035, với 7 nội dung gồm: Một là Phạm vi, ranh giới nghiên cứu lập quy hoạch; Hai là Quy mô lập quy hoạch; Ba là Mục tiêu lập quy hoạch; bốn là Tính chất; năm là Quy hoạch sử dụng đất theo yêu cầu phát triển các giai đoạn; sáu Định hướng phát triển không gian; bảy là Giải pháp hạ tầng kỹ thuật đô thị.
Quy mô nghiên cứu Lập điều chỉnh Quy hoạch chung thị trấn Thuận Châu sẽ bao gồm phần diện tích theo ranh giới hành chính hiên tại và phần diện tích mở rộng tại xã Chiềng Ly và xã Phổng Lăng tổng diện tích nghiên cứu khoảng: 1.820ha; Quy mô dân số toàn thị trấn dự báo đến năm 2025 Khoảng 15.000 người; Quy mô dân số toàn thị trấn dự báo đến năm 2035 Khoảng 20.000 người.
Quy hoạch lại tổng thể thị trấn Thuận Châu theo phương án sát nhập điều chỉnh địa giới hành chính đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhất trí chủ trương. Phù hợp với định hướng Quy hoạch tỉnh Sơn La thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050.
Mục tiêu quy hoạch tổ chức lại không gian đô thị đảm bảo các tiêu chí của đô thị loại IV, phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay cũng như định hướng phát triển lâu dài trong tương lai. Rà soát toàn bộ quy hoạch, cập nhật các khu vực đã được điều chỉnh cục bộ, khớp nối đồng bộ với đồ án quy hoạch mới.
Xây dựng thị trấn Thuận Châu thành đô thị trung tâm; là động lực tăng trưởng kinh tế vùng dọc Quốc lộ 6 của tỉnh, hoàn thiện, nâng cao các tiêu chí, phấn đấu thị trấn Thuận Châu đạt đô thị loại IV.
Làm căn cứ lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, thu hút các dự án đầu tư và là cơ sở pháp lý để các cơ quan, chính quyền địa phương tổ chức quản lý quy hoạch, đất đai, trật tự xây dựng đô thị theo quy hoạch được duyệt và quy định của pháp luật.
Tính chất quy hoạch là trung tâm thương mại - dịch vụ và du lịch cửa ngõ Tây Bắc của Sơn La kết nối giao thương kinh tế với các tỉnh lân cận. Là trung tâm hỗ trợ và nghiên cứu ứng dụng khoa học phát triển các sản phẩm nông nghiệp mũi nhọn của quốc gia, của tỉnh ra với thị trường quốc tế. Là trung tâm hành chính- chính trị, văn hóa thể thao, giáo dục và y tế văn minh hiện đại của Huyện. Là đầu mối giao thông quan trọng cửa ngõ phía Tây Bắc của tỉnh, có vị trí và ý nghĩa chiến lược quan trọng về an ninh quốc phòng.

Định hướng phát triển không gian. Cấu trúc của thị trấn Thuận Châu sẽ được hình thành và tuân thủ theo 2 cấu trúc cơ sở là cấu trúc phân vùng kinh tế và cấu trúc mạng giao thông đối ngoại khung.
Hướng phát triển: Thị trấn Thuận Châu vẫn sẽ phát triển bám theo trục QL6, tuy nhiên có phát triển hướng liên kết mở về phía đường cao tốc Hà Nội - Sơn La - Điện Biên.
Khu vực đô thị: Khu dân cư đô thị sẽ tập trung chủ yếu tại vùng không gian kinh tế thương mại đô thị.
Khu vực phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp và dịch vụ nông nghiệp: Bám vành đai xung quanh vùng lõi thị trấn.
Về không gian thị trấn được hình thành trên cơ sở của không gian kinh tế và kết cấu mạng lưới hạ tầng khung. Tuân thủ theo phương án quy hoạch lựa chọn, không gian toàn bộ thị trấn được phân định thành các vùng chính. Vùng đô thị phát triển đô thị, dựa trên nền tảng của 03 không gian kinh tế thương mại dịch vụ đô thị, vùng thương mại lâm nghiệp và vùng nông nghiệp công nghiệp hóa. Đây là vùng không gian nội thị của thị trấn. Vùng ngoại thị phát triển nông lâm nghiệp, dựa trên nền tảng Ktế nông nghiệp nông thôn.
Định hướng không gian đô thị. Không gian đô thị thị trấn Thuận Châu được bố trí trong khu vực lõi. Không gian đô thị bao gồm toàn bộ thị trấn Thuận Châu hiện nay và các bản dân cư tại xã Chiềng Ly và xã Phổng Lăng, bám dọc theo QL6 và suối Muội. Duy trì trung tâm văn hóa chính trị như hiện nay với các công trình Huyện ủy và công viên trung tâm. Một số công trình cơ quan trụ sở phía bên ngoài giáp với QL6 kiến nghị sẽ chuyển đổi sang chức năng dịch vụ nhằm mang lại nguồn lực cho Huyện và gia tăng sức sống nhộn nhịp cho đô thị hiện nay.
Trung tâm thương mại - dịch vụ dự kiến hình thành tại khu vực trung tâm mới của thị trấn mở rộng, cùng với trung tâm hành chính - văn hóa và quảng trường đô thị mới nhằm mang tới sự sôi động cho thị trấn.
Nhằm tạo động lực dịch cư và phát triển quỹ đất hình thành khu dân cư mới, đồ án án khuyến nghị bố trí một số các công trình thương mại dịch vụ, công cộng đô thị vàcơ quan trụ sở, văn hóa giáo dục. Đây là những công trình mang tính động lực để kéo dài sự mở rộng đô thị về phía Tây Bắc, tạo dư địa phát triển cho huyện.

Quy hoạch chung thị trấn Thuận Châu được hình thành sẽ khai thác hiệu quả tiềm năng cảnh quan, lợi thế về giao thông, đất đai tại khu vực để phát triển kinh tế xã hội, phát triển. Việc công nhận thị trấn Thuận Châu đạt đô thị loại IV sẽ là sự ghi nhận, phản ánh đầy đủ quá trình xây dựng và phát triển cũng như vai trò của thị trấn Thuận Châu trong các mối quan hệ giữa các huyện trong tỉnh và các vùng lân cận. Đồng thời là nguyện vọng của cán bộ chính quyền và nhân dân huyện Thuận Châu nói chung và thị trấn nói riêng, sau nhiều năm nỗ lực phấn đấu xây dựng. Là tiền đề quan trọng để thị trấn Thuận Châu tiếp tục xây dựng, phát triển KT-XH theo hướng văn minh, hiện đại. Xứng đáng là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La./.
Trọng Đại (Trung tâm TT-VH Thuận Châu)