Thực hiện phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, trong những năm qua trên địa bàn huyện Thuận Châu đã xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân, những mô hình học tập tiêu biểu, đã góp phần đưa công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập của huyện đứng trong tốp đầu của tỉnh và vinh dự 02 lần được nhận cờ dẫn đầu các huyện, thành phố. Chi hội Khuyến học dòng họ Thào bản Bôm Lầu, xã Chiềng Ly là một ví dụ tiêu biểu.
Đến thăm gia đình ông Thào Só Chớ, 67 tuổi, dân tộc Mông, ở Bôm Lầu xã Chiềng Ly – Thuận Châu, gia đình hiếu học tiêu biểu trong dòng họ Thào và ông Chớ cũng là Chi hội trưởng Chi hội Khuyến học dòng họ Thào xã Chiềng Ly. Qua câu chuyện cởi mở, ông Só Chớ say sưa kể về gia đình và câu chuyện khuyến học của dòng họ Thào.
Ảnh: Trao đổi về công tác khuyến học ở bản. Ông Thào Só Chớ áo xanh thứ 2 từ phải qua trái
Sinh ra và lớn lên ở xã vùng cao Long Hẹ huyện Thuận Châu. Ở những thập niên 80-90 cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn, nhưng đói khổ thì có thể chịu được, nhưng đói con chữ thì tương lai của các con sẽ sao. Gia đình ông đã quyết đinh rời bản làng vùng cao về định cư ở bản Bôm Lầu xã Chiềng Ly từ năm 1993. Với mục đích là để các con thuận lợi cho việc học hành, 4 đứa con của ông đều được đến trường. Và đến nay các con ông điều đã trưởng thành 3 người con có trình độ cao đẳng Đại học và 02 con đã thoát ly làm công tác tại huyện và 01 anh làm bí thư chi bộ, trưởng bản.
Tiếp tục câu chuyện, ông Chớ tâm sự: được Hội khuyến học huyện, xã vận động, ông mới hiểu thế nào là khuyến học, khuyến tài. Năm 2006 ông đã cùng anh em trong dòng họ đứng ra vận động thành lập được chi hội khuyến học dòng họ và cũng là một trong 2 dòng họ khuyến học đầu tiên ở huyện Thuận Châu lưc bấy giờ. Lúc đầu mới thành lập việc vận động các gia đình tham gia rất khó khăn do hiểu biết còn hạn chế; công việc mới mẻ đối với ông. Hơn nữa phần lớn các hộ thuộc diện nghèo khả năng đóng góp quỹ cũng như cho các cháu theo học hết lớm 12 là khó khăn. Xuất phát từ mục tiêu xác định ban đầu của mấy anh em (Họ Thào, họ Vàng, họ Vừ) rời quê hương bản quán về Bôm Lầu định cư là để tạo điều kiện cho con cháu có điều kiện học hành mong sao thoát khỏi đói nghèo lạc hậu mãi đeo đẳng bà con. Với trách nhiệm là chi hội trưởng đầu tiên, ông đến tận nhà các các ông, bà, những người cao tuổi có uy tín nhất dòng họ Thào, để bày tỏ việc này. Trong tuyên truyền ông luôn lấy những người con của dòng họ đã thành đạt, trở thành để làm gương như: nguyên Bí thư tỉnh uỷ, Chủ tịch Hội nông dân Việt Nam và nhiều lãnh đạo tỉnh, huyện… nên mọi người đồng ý tham gia. Đến nay chi hội dòng họ Thào bản Bôm Lầu có 14 hộ hội viên.
Chi hội có quy chế hoạt động cụ thể rõ ràng, hoạt động của Hội rất nề nếp, hiệu quả, thu hút tất cả các gia đình dòng họ tham gia. Hàng năm, chi hội vận động quyên góp quỹ, hộ gia đình 300 ngàn đồng trở lên/năm (tuỳ tâm có thể quyên góp thêm). Hàng năm tổ chức khen thưởng cho các cháu có thành tích cao trong học tập, thi đỗ đại học và hỗ trợ học sinh vượt khó học giỏi… đã khuyến khích động viên các cháu trong dòng họ hang say học tập, rèn luyện.
Ảnh: Ông Só Chớ thường xuyên trao đổi cách dạy bảo con cháu
Dòng họ còn thường xuyên trao đổi kinh nghiệm dạy dỗ, nuôi con cái học hành, cho các cháu học nhóm, cháu học giỏi kèm cặp, giúp đỡ cháu học yếu. Nhờ đó con cháu họ Thào học tập, tu dưỡng đạo đức tốt, nhiều cháu học giỏi, tu dưỡng tốt nổi tiếng ở các trường trong tỉnh, các trường chuyên nghiệp toàn quốc, nhiều cháu trưởng thành, công tác, thành đạt. Hiện nay, 100% số trẻ đều được đến trường đúng độ tuổi và có 19 ngươì có trình độ 12/12 và có trình độ chuyên môn từ cao đẳng trở lên, có 8 người con dòng họ đã thoát ly đang công tác tại tỉnh, huyện và tỉnh và 03 cháu đang theo học Đại học, cao đẳng chuyên ngành khác nhau.
Phong trào khuyến học, khuyến tài trong mỗi gia đình, trong dòng họ Thào đã và cộng đồng đã thắp sáng thêm những “ngọn lửa” tinh thần hiếu học cho các dòng họ khác trong bản. Mặc dù cách xa trường học hơn 2km đường xá đi lại khó khăn đường đất dốc đá nhưng hàng ngày các con trong bản vẫn đi bộ đến trường đều đặn.
Ảnh: Giờ tự học ở nhà của các cháu bản Bôm Lầu
Có đến bản Bôm Lầu mới thấu hiểu được nghị lực vươn lên trong học tập của các cháu cũng như sự tạo điều kiện của các bố, các mẹ giành cho con học tập. Chi hội Khuyến học bản Bôm Lầu hiện có 17 hộ hội viên. Hiện nay bản Bôm Lầu có 39 người có trình độ học vấn 12/12, có 28 người trình độ Cao đẳng Đại học, 18 người thoát ly đi công tác tại một số cơ quan, đơn vị tỉnh và huyện. Điển hình như gia đình ông Vàng Chử Tủa có 7 người con thì có 4 người thoát ly, 01 người làm cán bộ bản và gia đình ông Vừa Sua Hờ có 5 người con người thoát ly là kỹ sư, bác sỹ…
Ảnh: Ông Thào Só Chớ động viên các cháu học tập tốt
Ông Só Chớ chia sẻ thêm tỷ lệ hộ nghèo cao trên 60%, đời sống của bà con còn gặp nhiều khó khăn. Nhưng bù lại nhiều con cháu đều có kiến thức. Hiện nay, nhiều con có nghề nghiệp ổn định, biết tính toán làm tôi thấy cũng đỡ vất vả hơn trước kia nhiều. Đặc là những người con là cán bộ thoát ly, thành đạt đã đóng góp giúp bản làm đường dân sinh đến bản chúng tôi rất phấn khởi.Những năm gần đây, nhận thức của bà con về tầm quan trọng của việc học tập đã được nâng lên; các bậc phụ huynh ngày càng quan tâm hơn đến việc học của con trẻ. Hiện, bản có hơn 10 sinh viên đang theo học tại các trường trung cấp, cao đẳng, đại học, trường đào tạo nghề...kỳ vọng vào những thế hệ tương lai sẽ góp sức cho sự phát triển của địa phương.
Những kết quả ấy như minh chứng cho sự nỗ lực trong công tác khuyến học của Chi hội dòng họ Thào và Chi hội khuyến học bản Bôm Lầu xã Chiềng Ly, cũng như huyện Thuận Châu; đồng thời, thắp lên niềm tin về một tương lai với những đổi thay, khởi sắc trên mảnh đất vùng cao còn nhiều khó khăn này./.
Trọng Đại (Trung tâm TT-TH Thuận Châu)